Su enerjisine dönüş

4 Mart 2025   Uyananinsan.com

Türkiye kısaca HES olarak adlandırılan su enerjisinden elektrik üreten hidroelektrik santralleri sayesinde yenilenebilir enerji alanında önemli bir avantaja sahip. Türkiye’nin hidroelektrik santrallerinin toplam kurulu gücü bugün 32 gigavata ulaştı. Ancak yeni hidroelektrik santralleri inşası için yüksek düzeyde finansman ihtiyacı var.

Hidroelektrik Santralları Sanayi İş İnsanları Derneği, Türkiye’nin hidroelektrikte sahip olduğu yüksek potansiyel kapsamında ülkenin HES kurulu gücünün 13,5 gigavat daha  artırılabileceğini, 55 gigavatı geçebileceğini ancak bunun için 16 milyar dolarlık yatırım gerektiğini belirtiyor. Yeni HES’lerin yatırım maliyetinde belirleyici faktörler nehir tipi, barajlı ve pompaj depolamalı olup olmadığı, coğrafi koşullar, jeolojik yapı, yerleşim durumu ve üst rezervuar hacmi gibi projelere özgü faktörler.

Gigavat başına ortalama 1 milyar doları geçen yatırım maliyeti var. Dolayısıyla yeni HES’ler için 16 milyar dolarlık bir yatırım gerekiyor. Bu aynı zamanda yılda 30 milyar dolarlık fosil yakıtından kurtulmak anlamına geliyor. Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin 2026’da devreye girmesi ve yenilenebilir enerji kaynaklarının sisteme daha fazla dahil olmasıyla Türkiye’nin enerji arz talep dengesinde büyük değişimler yaşanabilir. Yenilenebilir enerjinin uzun süreli depolanabilmesi için hibrit tesisleri ve depolama üniteleri öne çıkmakta.

Sektörel uzmanlar teşviklerle sistem kullanım muafiyetleri sağlanarak bu yatırımların hayata geçirileceğini, 100 yıl tesis ömürleri olan yatırımların ülkeye kazandırılabileceğini vurgulamakta. Ulusal Enerji Planı’na göre net sıfır emisyon hedefi için 2035’e kadar yıllık 1,7 gigavatlık rüzgar ve 3,5 gigavatlık güneş enerjisi santrali yatırımı gerekmekte. Bu iddialı yatırımlar gerçekleşirse 10 yıl içinde Türkiye’de toplam 100 gigavat (100 bin megavat ya da 100 milyon kilovat) yenilenebilir enerji üretimi mümkün olabilir.