Rusya’dan Türkiye’ye bombalı uyarı
Ruslar Bayraktar ve Tusaş’ın motor aldığı Ukrayna fabrikasını vurarak Türkiye’ye tepki veriyor. Cemil Ufuk Bakırçay yazdı.
Cemil Ufuk Bakırçay
Uyananinsan.com 13/8/2023
Rusya, Türk uçak, helikopter ve SİHAları için motor üreten Ukraynalı şirket Motor Sich’i bombalamasıyla Türkiye’ye açık bir mesaj gönderiyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, 6 Ağustos’ta Ukrayna genelinde düzenlenen füze ve insansız hava aracı saldırısında altı insan zaiatı yanısıra Motor Sich’in Zaporijya’daki tesislerinin de saldırıya uğradığını belirtti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu yolla Recep Tayyip Erdoğan’a net bir mesaj göndermekte: dostluk ve karşılıklı saygıya rağmen, Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar’ın Ukrayna’daki stratejik motor fabrikasını satın almasına izin vermeyecek.
Motor Sich ve Ukraynalı firma Ivchenko-Progress, Akıncı için AI-450 motorları ve geliştirilme aşamasındaki TUSAŞ Anka-3 ve Baykar Kizilelma için de AI-25TLT motorları üretiyor. Motor Sich motorları aynı zamanda TUSAŞ yapımı Atak II ağır siklet savaş helikopterine de güç sağlıyor. TAI’nin genel amaçlı helikopteri T925’e güç verecek Motor Sich motoru için de görüşmeler sürüyor.
Kısaca Ukrayna Motor Sich firması Türk havacılık ve savunma sıçramasında mihenk taşı.
Yakın geçmişe bakarsak 2019 yılında Baykar iştiraki LLC Avia Ventures, Akıncı ve TB2 insansız hava araçlarını 2025’ten itibaren Ukrayna’da üretmek için anlaşma imzalarken, Baykar 69 milyon dolara altı TB-2 sistemini Ukrayna ordusuna sattı, Ukraynalı şirket Ukrspecexport ile de ileri teknoloji üretme işbirliği başlatmıştı. 2021 yılında Türkiye ve Ukrayna, Motor Sich’in yedek parça ve motor test hizmetleri sağlayacağı bir helikopter bakım ve onarım tesisini Ankara’da kurmak için sözleşme imzalamıştı.
Rusya’nın Motor Sich’e yönelik füze saldırısı, Rusya’nın Türkiye’nin eski eksenine geri dönme adımlarından duyduğu hoşnutsuzluğu yansıtan sembolik bir Rus uyarısı denebilir. Önce tutsak anlaşması gereği Türkiye’de kalması gerken Ukraynalı komutanlar serbest bırakılmış, ardından Türkiye İsveç’in NATO’ya girişine onay, ABD ile yakınlaşma ve AB’ye girme çalışmalarına ağırlık vermiş, Erdoğan Zelenskyy ile bir araya gelip Ukrayna’nın NATO’ya katılma umutlarını desteklemişti. Rusya Erdoğan’ı Batı’da övgü noktası yapan Tahıl Anlaşmasını iptal ederek ilk olumsuz adımı geçen ay atmıştı.
Türkiye’nin elinde insansız hava aracı programlarını kesintisiz olarak yürütmeye yetecek kadar Ukrayna yapımı motor bulunduğundan SİHA programlarında hemen bir kesinti olmayacak. Ancak bu Putin hamlesi uzun vadede Türkiye’nin en önemli gücü için bir endişe başlatıyor.
Rus saldırısı, ortak yapım planlarını ve Türkiye’nin Motor Sich’i satın alma hazırlıklarına ağır bir darbe. Buna rağmen saldırının uyarı niteliği, fabrikaların timüyle imha edilmesine gidilmemesinden belli. Putin Erdoğan’a her istediği kararı alamayacağını belirtiyor, yakında yapılacak ikili zirvede de elini güçlendirmeye çalışıyor.
Senelerdir pkk ya her türlü silah desteğini veren ülkelerin en başında geliyordu. Binlerce insanımız bu silahlarla şehit oldu. Konuşma hakları yok.