Özbekistan’da Kerimov sonrası biraz serbestlik kitlelerin İslamiyet’e yönelmesine neden oldu. Ancak eski KGB rejimi kalıntısı durumdan memnun değil. İslamiyet’i kaldırma girişimleri geçtiğimiz haftalarda yeniden başladı.
Özbekistan’da Kerimov sonrası biraz serbestlik kitlelerin İslamiyet’e yönelmesine neden oldu. Ancak eski KGB rejimi kalıntısı durumdan memnun değil. İslamiyet’i kaldırma girişimleri geçtiğimiz haftalarda yeniden başladı.
Faik Emre Özdemir
Uyananinsan.com 2/10/2023
Orta Asya Türk cumhuriyeti Özbekistan’ın Başbakanı Abdulla Aripov ve Devlet Güvenlik Servisi şefi Abdusalim Azizov, Özbekistan’ın yeni bir “dini radikalleşme” dalgasıyla karşı karşıya olduğunu ve buna karşı önlem alınmasını savunuyorlar. Artan sayıda devlet görevlilerinin Cuma namazına gitmesi bardağı taşıran son damla olmuş. Kaynaklara göre Aripov, memurlara “ya dini seçeceksiniz ya da devleti” uyarısını yapmış.
Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyaev, İslam Kerimov’un ölümü ardından 2016’da iktidara geldikten sonra, yaklaşık 35 milyon insanın yaşadığı ülkenin %90’ının bağlı olduğu İslamiyet üzerindeki kısıtlamaları hafifletmekteydi. Ancak şimdi Mirziyaev’in otoriter selefinin dini bastırdığı ve on binlerce dindarın hapse atılıp eski İngiliz büyükelçisinin anlattığı (ve bu yüzden bakanlıktan kovulduğu) üzere diri diri kazanlarda pişirmek dahil işkenceler gördüğü o zor zamanlara geri dönülmekte.
Wannsee Çalıştayı gibi bir toplantı
Son haftalarda gelen bilgilere göre Özbekistan rejimi, tıpkı Almanya Nazi rejiminin 1942 Ocak ayında Berlin’in sakin bir mekanında Reinhard Heydrich başkanlığında düzenlediği Wannsee Çalıştayı’yla bürokrasiyi gelecek günlerdeki tedbirlere hazırladıktan sonra aniden Yahudi soykırıma başlaması gibi, Taşkent’te dışarı sızdırılmayan özel bir toplantı düzenleyerek Özbek yönetimi bürokrasisini yeni dönemde kendilerini Müslümanlara karşı sert tedbirler alınmasına uyarlamalarını istemiş. Bu özel toplantı geçen ay gizlice muhtemelen 14 Eylül’de düzenlenmiş, ancak şimdi sonuçları ortaya çıkmakta.
5 Eylül’de Meclis laikliği ihlal eden iletişimlere para cezası uygulama yasası çıkardı. İslami yaşamın ve düşüncenin yayılmasını istemek artık suç kapsamına giriyor. Senato onaylarsa yasa resmileşecek. 9 Eylül Cuma günü Müftü Nuriddin Haliknazarov “İslam’ın tek bir şekli, yorumu yoktur” dedi. Bunun ardından ezan sesinin ülkenin pek çok bölgesinde ezan sesinin kesildiği bildirildi.
2017’den önce hoperlörlerden ezan sesi ülkede yasaktı, kentin bir çok bölgesinde ezan duyulmuyorken Mirziyayev hoparlör izni vermişti. Yeni yönetim aynı zamanda çocukların ve gençlerin vakit namazlarına katılmasını, yeni camilerin açılmasını ve dini inançlar nedeniyle gözetim altındaki vatandaşlara yönelik baskının azaltılmasını sağlamıştı. Mirziyoev, bu yaz düzenlenen seçimlerde muhafazakar Fergana vadisinde yer alan Andican Eyaleti’nde yaptığı konuşmada, dindar Özbeklerin artık “özgürce ve korkusuzca sokaklarda yürüyebileceğini” söylemişti. Ancak şimdi kademeli olarak eski döneme dönülmekte olduğu anlaşılıyor. Çeşitli bahanelerle dindarların gözaltına alınması ve sorgulanması arttı. Sokakta yakalanan insanların zorla traş edildiğine yönelik bile gözlemler var.
Komünist kaymak tabaka İslam’dan korkuyor
Özbekistan’ın kaymak tabakasını oluşturan KGB bağlantılı eski Sovyet komünist yetkililerin aileleri bugün ülkede tam hakimiyete sahip. Bunlar dindarların gelip kendilerinin kontrol ettikleri zenginlikleri ve rafahı ellerinden alacağı, eski CHP zihniyetindeki gibi halk gelir vatandaşı yerinden eder korkusunu taşıdıkları için dine özellikle düşmanlar.
Özbekistan Orta Asya’nın ve Türklüğün kalbi. 35 milyon Müslüman Türk, Anadolu Türkçesine çok uzak olmayan Karluk lehçesiyle konuyor. Ülke tarım ve hidrokarbon zengini. Dünyanın en önemli bilim adamlarını ve filozoflarını çıkarmış, Özbek kültürü, Özbekistan mimarisi eşsiz. Her yönden zengin bir ulus olmayı hak eden bu ülkenin çocukları aç. Bu onurlu ulusun çocukları, yollara düşüp Türkiye ve Arabistan’da hizmetçilik yaparak iş aş buluyor. Fakirlik ve saflet yaygın. Ancak eski komünist elitler sefahat ve zenginlik içinde. Müslümanlık yayılırsa hakimiyetimizi kaybederiz diye korkuyorlar. Zulüme başvuruyorlar.
Ancak korku ecele fayda etmeyebilir. Son yıllarda İslam’ın rejimin kukla imamlarını barındıran Müftülük tarafından denetlenen sürümüne karşı olan Müslümanların seslerini yükselttiğine şüphe yok. Mirziyoev yönetiminin ilk yıllarında bu muhafazakar sesler, diğer şeylerin yanı sıra, devlet eğitim kurumlarında başörtüsü yasağına ve aşırı açık buldukları kızların bacaklarını sergilemesini zorunlu kılan okul üniformalarına karşı çıktılar. Toplumun her kesiminde, özellikle gençlerde İslamiyete dönüş zorbalığa direnişin bir nişanesi haline gelmeye başladı.
Özbekistan’daki hakimiyetlerini korumaya çalışan istibdat rejimi İslamiyet inancının yayılmasını engelleyebilecek mi, uygulamaya hazırlandığı eski aşırı sert taktikler ve zulümler onu kurtaracak mı, birlikte göreceğiz.
Ne yazık! Acıyla yazıyı okudum.Bize düşen Başta dua olabilir.Elbette daha fazla imkanı olanlara daha büyük görevler düşüyor.Allah yar veyardimcimiz olsun.