Hazar’ı Türk gölü yapma yolunda

5 Nisan 2025   Uyananinsan.com

Bağımsız Türk Cumhuriyetlerinden Kazakistan ve Azerbaycan, Avrasya’da doğudan batıya uzanan Orta Koridor’un kilit güzergahlarından Hazar Denizi geçişli Trans Hazar Uluslararası Taşımacılık Koridoru üzerinden taşınan yük hacmini 10 milyon tona çıkarmayı hedefliyorlar. Bayramdan önce Kazakistan’a giden Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, başkent Astana’da Kazak Başbakan Yardımcısı Dışişleri Bakanı Murat Nurtleu ile görüşerek 2025-2026 dönemi için eylem planını imzalamıştı. Plan şimdi yürürlüğe kondu.

Kazakistan Başbakan Yardımcısı Nurtleu Azerbaycan ile ticaret hacminin 5 kat arttığına dikkati çekerek bunun geçen yıl 533 milyon dolara çıktığını ama rakamı 1 milyar dolara yükseltme konusunda mutabık kaldıklarını ifade etti. Nurtleu, Azerbaycan’a tahıl ihracatını artırmak istediklerini, Kazakistan’da 1500den fazla Azerbaycan sermayeli şirket bulunduğunu, Türki devletin Kazakistan’da en çok şirket açan ülkeler sıralamasında ilk 10’a girdiğini ifade etti. Geçen yıl Hazar Denizi üzerinden taşınan yük hacminin 4,5 milyon tona ulaşmasına rağmen bunu 10 milyon tona çıkarmayı hedeflediklerini açıkladı.

Bölgede önemli ekonomi deveri olan Kazak enerji kaynaklarının yabancı pazarlara tedarik edilmesi konusunda da Azerbaycan ile başarılı işbirliği yürüttüklerini belirten başbakan yardımcısı, Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı üzerinden yabancı pazarlara sevk edilen Kazak petrolünün miktarını yılda 1,4 milyon tondan 2,2 milyon tona çıkarmayı planladıklarını açıkladı ve Hazar Denizi üzerinden ham uranyum sevk etme konusunda desteklerinden dolayı Azerbaycan’a teşekkür etti.

Buna karşın Azerbaycan Dışişleri Bakanı Bayramov Aralık’ta Kazakistan’ın Akdağ kenti yakınlarında Ruslar tarafından düşürülen uçaklarına Kazakların gösterdiklerini desteklerinden dolayı Kazakistan hükümeti ve halkına teşekkür ederek, Türk Devletleri Teşkilatı başta olmak üzere, çeşitli uluslararası ve bölgesel örgütler çerçevesindeki işbirliğini de değerlendirdiklerini, teşkilatın uluslararası arenada rolünün güçlendirilmesi yönündeki girişimleri takdir ettiklerini belirtmişti. Bayramov, Orta Koridor’un bir parçası olan Uluslararası Trans Hazar Taşımacılık Koridoru’na yönelik işbirliğinin genişletilmesi, Hazar Denizi dibinden fiber optik hattının inşa edilmesinin ilişkilere dinamik kazandıracağığını savunmuştu.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev de Azerbaycan’ı güvenli stratejik ortak ve müttefik olarak nitelendirdiklerini belirtmişti.