Papa’nın Ukrayna’daki şiddetten Mislüman Çeçenleri sorumlu tutması klasik Cizvit yaklaşomı olarak değerlendirildi.
Papa Ukrayna savaşında Çeçenlerin ve Buryatların diğer etnik azınlıklara kıyasla daha “zalimce davrandığını” söylemesine tepkiler devam ediyor.
Rusya, Papa Françesko’nun savaşta Çeçenlerin ve Buryatların diğer etnik azınlıklara kıyasla daha “zalimce davrandığını” söylemesine tepki gösterirken, Papa’nın geçen haftaki demecinde ırkçı ve İslamofobik temeller bulunduğu iddia ediliyor. Çeçenler soykırımlara maruz kalmış Kafkasyalı Müslüman bir toplum. Buryatlar da Rusya’da yaşayan Moğollar. Papa bu saçma mesajıyla Hristiyanların şiddet göstermediğini iddia etmiş oluyor.
Aylık yayımlanan Hıristiyan dergisi America’ya verdiği söyleşide Papa, şu ifadeleri kullandı: “Ukrayna’dan söz ettiğimde, zalimlikten bahsediyorum. Oraya giden birliklerin zalimlikleri hakkında epey bilgi alıyorum. Genel anlamda belki de aralarında en zalimleri, Çeçenler ve Buryatlar gibi Rusya’dan gelen fakat oranın geleneğine bağlı olmayanlar.” Bu mesajıyla Papa’nın, oranın gelenekleri derken Hristiyanlıktan bahsettiği yorumlanıyor. Yani “Hristiyanlar güzel güzel savaşıyor ama işte arada Müslümanlar zulüm yapıyor” algısı oluşturulmakta.
Papa Françesko, İtalyan asıllı bir Arjantinli. Gençken Buenos Aires genelevlerinde korumalık yapan Bergoglio, Müslümanları yeryüzünden silme amaçlı Cizvit teşkilatına girince bunların para toplayan kolluk kuvveti olarak çalıştı. Ardından dini kurslara katılıp örgütün papazı oldu. Tarih boyunca ilk Cizvit Papa oldu. İktidara gelince Türk karşıtı bir tavırla Ermeni Soykırımını kabul eden ilk Papa oldu.
Cizvitler 15. yüzyılda İspanya’dan İslamiyeti silmek amacıyla kurulan bir teşkilat. Zamanla çok zenginleşen ve ticarette söz sahibi olan bu tarikat, İspanyol ve diğer Avrupa ülkeleri sömürgelerinde baskılarla halkı Hristiyanlaştırma konusunda, Özellikle de Müslümanların Hristiyanlaştırılmasında uzman. Örneğin bugün 100 milyonu aşkın nüfuslu Hristiyan Güneydoğu Asya ülkesi Filipinler, 16. yüzyılda Müslüman bir ülkeydi. Bu açıdan bir Cizvit’in Ukrayna savaşındaki acıların sorumlusu olarak Müslümanları hedef göstermesi anlaşılır bir konu.
Çeçenistan cumhurbaşkanı Ramazan Kadirov, şiddetin Çeçen birliklerden geldiği suçlamasına Papa’nın yanlış bilgilendirilmiş olduğu yorumuyla cevap verdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova ise Papa’nın açıklamalarının artık Rus düşmanlığını da aştığını adını koyamadığı seviyede bir çarpıtma olduğunu belirtti. Zaharova, Buryatlarla, Çeçenlerle ve çokuluslu, çok dinli ülkemizin diğer temsilcileriyle tek bir aile olduklarını savundu.
Rusya’nın güneydoğusundaki federal bölgelerinden Çeçenistan’da yaşayan Çeçenlerin çoğu Müslüman. Rusya Federasyonu’a bağlı Buryatya, jeopolitik konumunun da etkisiyle birçok etnik ve kültürel topluluğa ev sahipliği yapmakta. Doğu Sibirya’da yer alan Buryat Cumhuriyeti’nde yaşayan Moğol etnik grup Buryatlar arasındaysa Budizm ve Şamanizm yaygın. Rusya’nın geleneksel ve en yaygın diniyse Ortodoks Hıristiyanlık.
Papa ayrıca söyleşisinde, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği döneminde 90 yıl önce yaklaşık 4,5 milyon Ukraynalının hayatını kaybettiği Holodomor olayını Rusların Ukraynalılara olan soykırımı olarak tanıdığını belirtti.
19. yüzyılda Şeyh Şamil döneminde Rus soykırımına uğrayan, Stalin zamanında tehcir edilen Çeçenler 1990’lı yıllarda Cahar Dudayev döneminde bağımsızlık ilan etmiş ve Rus ordusunu püskürtmüştü. Ancak 1999’da Putin iktidara gelince ilk iş olarak Çeçenlere saldırmış, onları bu kez yenilgiye uğratmış ve bir zamanlar bağımsızlık yanlısı olan müftü Ahmed Kadirov’u yanına çekip ülkenin başına geçirmişti. Ahmet Kadirov ve ölünce yerine geçen genç oğlu Ramazan Kadirov 20 yıldan fazla süredir ülkede Vladimir Putin adına sert bir rejimle iktidarda. Ukrayna savaşında en fazla destek veren birlikler Çeçenistandan gelenler.
Ramazan Kadirov
