Almanya’daki ekonomik sorunlar özellikle dar gelirli kesimi vururken ülkedeki temel gıda olarak seçilen döner kebabın fiyatlarında bir tavan getirilmesi istemi siyasette hükümeti zorluyor.
7 Mayıs 2024 Uyananinsan.com
Ülkedeki en yaygın sokak yemeği olan Türk döner kebabına alışan Almanlar döner fiyatlarının artması nedeniyle başbakan Olaf Scholz’a karşı tepkilerini gösteriyorlar. Sol uçta yer alan “Die Linke” partisi, döner fiyatı tavan fiyatı anlamına gelen Dönerpreisbremse isteyenlerin sözcülüğünü yapıyor. Dönerin artan maliyeti, Almanya’da, ülkenin en sevilen yemeklerinden biri olan bu Türk lezzetinin enflasyonun artırmasına karşı uygun fiyatlarda tutulması için hükümet sübvansiyon programına yönelik çağrıların artmasına yol açtı. Politikacılar, bunun seçmenlerle iletişimde sıklıkla bir endişe olarak dile getirildiğini belirtiyor.
Almanya başbakanı Olaf Scholz “her yerde, özellikle gençlerden, dönere fiyat freni getirip getirmeyeceğimiz soruluyor” şeklinde yakınıyor. Başbakan halkın önünde kebap fiyatlarının sorulmasına karşı hükümeti sosyal medyada fiyat artışlarının kısmen artan ücret ve enerji maliyetlerinden kaynaklandığını açıklayan bir paylaşım yayınlamak zorunda kaldı.
Konuyu en son ele alan aşırı sol Die Linke partisi, parlamentoya sunmak istediği önergede Dönerpreisbremse yani döner kebap fiyat tavanı getirilmesi çağrısında bulundu. Bu önerge dönerle özdeşlese de gıda ve kiralar dahil pek çok maddede tavan konmasını istiyor. Bazı şehirlerde döner kebapların fiyatının şimdiden 10 avro (350 TL) olduğu belirtiliyor. Bu rakam sadece iki yıl önce 4 avro (140TL) iken bu rakamın ciddi yükseldiği belirtiliyor.
Almanya’ya Türk göçmenler tarafından getirilen ve yerel damak tadına uygun hale getiren kebap satışının Almanya’da yılda tahmini 7 milyar Euro’ya ulaştığı tahmin ediliyor. Bu Türk Lirası olarak Mayıs 2024 rakamlarıyla 350 milyara yaklaşan çok büyük bir meblağ. Sol parti, tavan fiyat olarak 4,90 avro, gençlere ise 2,90 avro, özellikle de düşük gelirli kesime yönelik bir yemek olmasını öneriyor. Almanya’daki döner kebaplarda ince dilimlenmiş ızgara döner etinin üstüne ince kıyılmış sebzeler, sarımsak veya kırmızı biber sosu eklenip dürüm içinde bir kasede sarılıyor.
Sol parti bunun herkesin asgari yiyeceği haline gelmesini istiyor. Die Linke, ülkede her yıl tüketilen tahmini 1,3 milyar dönere (yalnızca Berlin’de günde 400.000 dürüm döner satılıyor) dayanarak böyle bir sübvansiyon programının yıllık 4 milyar avroya mal olacağını hesapladı.
Başbakan Scholz fiyat kontrollerinin serbest piyasa ekonomisinde “uygulanabilir olmadığı” görüşünü reddetti. Bunun sorumlusunun “Avrupa Merkez Bankası’nın enflasyonu düşürme çabası olduğunu savundu. Ancak genellikle vejeteryen yani etyemezler partisi bilinen ve koalisyon hükümetinde yer alan Yeşiller Partisi’nin milletvekili Hanna Steinmüller bile döner sorununu gündeme aldı.
Sosyal medyadaki tepkiler arasında bazı gençlerin, Scholz’un selefinin şansölye olarak “döneri kontrol altına aldığını” öne sürerek Angela Merkel’in geri dönmesi çağrısında bulunması dikkat çekti.
Çoğu Türk kökenli olan döner kebapçılar ise kira, enerji ve gıda fiyatlarındaki patlama nedeniyle mecburen fiyatları artırmak zorunda olduklarını, bunu düşük gelirli Almanları vursa bile ellerinden bir şey gelmediğini savunuyorar.
