Herson’un düşmesi ne anlama geliyor?

Cemil Ufuk Bakırçay

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana ele geçirdiği ilk ve en önemli kentlerden olan ve Karadeniz’e açılan güneydeki Herson oblastının (vilayetinin) başkenti olan Herson kenti, Rus birliklerin kenti savunamayacaklarını anlayarak geri çekilmeleri sonucu Ukrayna ve uluslararası güçlerin eline geçti. Ukrayna ordusu yaklaşık 350 bin nüfusuyla Elazığ ölçeğindeki Rusça konuşanların ağırlıkta yaşadığı kentin merkezinden fotoğraflar paylaştı. Bu, Putin’in Özel Operasyon adını verdiği ve kısa sürede sona ereceğini planladığı uzun savaştaki en büyük yenilgisi oldu.

Herson’un düşmesi sadece bir savaş gelişmesi değil aynı zamanda Rusya ve Putin rejimi için de bir yıkım niteliğinde. Herson oblastını Putin kısa süre önce Rusya Federasyonu’na bağlamış ve ilhak etmşti. Bu şekilde bu toprakların artık Rusya’nın parçası olduğunu ve geri alınamayacağını planlamıştı. Ancak Ukrayna şimdi Rus hukukuna göre Rusya’yı işgal etmiş oldu. Bu durumda Moskova’nın bunu bir savaş gelişmesi olarak değerlendirmesi ve hamle yapmaması olanaksız hale geliyor.

Rusya, geçtiğimiz hafta Herson’daki bütün halkın kenti terk etmesini ve şehrin savunması sırasında can kaybı olmamasını istemişti. Bu gelişme, Herson’un adeta Stalingrad gibi bir kent savaşı sahasına döneceğini gösteriyordu. Ancak Rus birlikler şehri hiç savunmadan meskun alanlardan çekilerek bu beklentilerin çok altına düşmüş oldu. Rusya bunu insan hayatını korumak için yağtığını söylese de Ukrayna’nın kendi kentlerini korumak için gösterdiği savunmanın küçük bir bölümünü bile sergileyememesi askeri gözlemcileri şaşırttı.

Rusların piyade güçlerinin ve kara kuvvetlerinin başarısızları en Rusya karşıtı uzmanları bile şaşırtıyor. Her ne kadar Ukrayna başta ABD NATO ülkelerinden büyük bir destek alsa da, Türkiye’nin TB2 SİHA’ları gibi çok sayıda milyarlarca dolarlık askeri techizat olsa da, onbinlerce Batı özel kuvvetleri birlikleri gönüllü adı altında savaşta rol oynasa da, Rus brliklerin her hareketi uydular yardımıyla Ukrayna’ya eriştirilse de yine de tüm bunlar dünyanın en büyük ordusunun bu denli başarısızlığını açıklamaya yeterli görülmemekte.

Herson’u kaybeden Rusya’nın karşı saldırıda bulunup bulunmayacağı, ilhak ettiği sözde kendi topraklarını koruyup korumayacağı, Ukrayna’dan tamamen atılıp atılmayacağı ve Kış ayları boyunca gelişmeler merak ve korkuyla beklenmekte. Rusya kesin bir yenilgi olmaması için en son çare nükleer silah kullanabileceğini daha önce defalarca belirtti. Ancak böyle bir gelişme dünyada yeni bir dönemi başlatırken Rusya’nın da tamamen dünyadan, uluslararası ilişkiler ortamından kesilmesine neden olabilir. Türkiye için de kötü sonuçlar doğuracak böylesi bir gelişme, sadece çevre sorunları ve felaketlerine değil aynı zamanda Türkiye’nin ABD nükleer şemsiyesine daha fazla sığınmak için ABD’nin şartlarına uymasına, Rusya ile ilişkilerini kesmesine yol açacaktır.

Bazı gözlemcilerse Rusya’nın Herson’u bırakmasının bir taktik olduğunu ve kenti geri alarak içindeki Ukrayna kuvvetlerini imha için yaptığını iddia ediyorlar. Ancak bu savaşta İHA’lara takılı termal kameralar da kullanılarak her askeri birliğin hareketi takip edilebildiğinden Rusya’nın böylesi bir şaşırtma harekatı yapamayacağı söylenmekte. Ukrayna ve Batılı destekçileri ileri teknolojinin kullanıldığı yeni nesil bir savaşta yer alırken, Rusya henüz Soğuk Savaş dönemi taktikleri bırakmış değil. Pek çok kişi için Rusya’nın hezimeti askeri düşüncede ilerleme yapmaması.